Markaziy Osiyodan kimlar Ginnes rekordlar kitobiga kirgan

1955 yilning 27 avgustida Ginnesning rekordlar kitobining birinchi nashri chop etildi. Uning hajmi 198 betni tashkil etgan edi. Bugun Kitob 65 yoshga to‘ldi.

Quyida sizlar uchun Markaziy Osiyo mamlakatlari vakillari tomonidan o‘rnatilgan ba’zi rekordlar to‘plami taqdim etiladi.

Qirg‘iziston

Qirg‘izistonlik illyuzionistlar Radislav Safin va Olga Kramerlar Ginnes rekordlar kitobiga kirgan. Bir daqiqada yigitlar Markaziy Osiyo davlatlarining 20 xil milliy kiyimlarini namoyish etishgan.

Kaskadyor Usen Xudaybergenov eng jasur kaskadyor ijrochisi sifatida mashhur bo‘ldi: u 27 metr balandlikdan otda daryoga sakradi. U Sovet Ittifoqidagi eng taniqli kaskadyor edi.

Sirk artisti Aida Akmatova oyoqlari bilan kamon otish qobiliyati uchun Ginnesning rekordlar kitobiga kirdi. U otgan o‘qlar har doim nishonga tegadi.

Qozog‘iston

Marafon yuguruvchisi Marat Jilanbayev Osiyo, Afrika, Amerika va Avstraliyaning eng katta cho‘llarini yakka o‘zi yugurib o‘tgan sayyoramizdagi yagona odam sifatida Kitobdan joy oldi. U Qoraqum sahrosini (1992) 20 kunda, Sahroi Kabirni (1993) 24 kunda, Katta Viktoriya cho‘lini 22 kunda, Moxave sahrosini 17 kun ichida zabt etgan. Bundan tashqari, Marat Elbrus tog‘iga atigi 7 kun ichida chiqib, rekord o‘rnatdi.

2003 yilda eng ko‘p ishtirokchi qatnashgan aerobika darsi bo‘lib o‘tdi: mamlakat bo‘ylab bir vaqtning o‘zida 4 milliondan ortiq kishi ushbu mashqni radioda yangragan musiqa sadolari ostida ijro etishdi.

2010 yilda Turkiyadagi Jahon chempionatida og‘ir atletikachi Mayya Maneza 143 kilogrammlik shtangani ko‘tarish bo‘yicha rekord o‘rnatdi.

2011 yilda Qozog‘iston Geografik Jamiyati guruhi Janubiy qutbga eng tez quruqlik yo‘lini bosib rekord o‘rnatdi.

Uzunligi 100 metr bo‘lgan qozoq qazisi eng uzun “mazali” rekord sanaladi.

Tojikiston

Tojikistonning eng taniqli “rekordchisi” 165 metr balandlikka ega, 2011 yilda Rekordlar kitobiga flagshtokdir. Biroq 2014 yilda bu rekord Saudiya Arabistoni tomonidan yangilanadi: arablar bayroq ustunining balandligi 170 metrni tashkil etadi.

2013 yilda tojik zargarlari mashhur bo‘lishga qaror qilishdi. Hisorning 3000 yilligi sharafiga ular yasagan “Hisor-3000” kabinet soati 93 kg og‘irlikdagi Hisor qal’asining namunaviy nusxasi hisoblanadi. Zargar-gravyurachi Mixail Galanovning so‘zlariga ko‘ra, ushbu soat Kitobga og‘irligi 3 ming karatdan ortiq bo‘lgan 3 ming yarim qimmatbaho ametist bilan ishlangan 900 karat kumushdan yasalgan dunyodagi yagona zargarlik buyumlari sifatida kiritilishi mumkin. Soatning Ginnes ro‘yxatiga kiritilganligi to‘g‘risida ma’lumot topa olmadik. 

Shu yilning iyun oyida Xalqaro “Do‘stlik uchun futbol” bolalar ijtimoiy dasturi Ginnesning rekordlar kitobiga kirdi. 31 may kuni Madridda dunyodagi eng ko‘p millatli futbol mashg‘uloti bo‘lib o‘tdi, unda 57 mamlakatdan bolalar, jumladan, Dushanbe xalqaro prezidentlik maktabining 6 sinf o‘quvchisi Baxtiyor Maxsumov ishtirok etdi. 

Tojikistonda nafaqat yoshlar, balki keksalar ham rekordchi bo‘lishga harakat qilar edi. Ozodlik radiosining tojik xizmati 2014 yilda Jilliko‘l tumanidagi 70 yoshli boshlang‘ich sinf o‘qituvchisi G‘ulomhaydar Iskandarov Ginnesning rekordlar kitobiga “eng keksa talaba” sifatida kirishga qaror qilgani haqida xabar bergan edi.

Tojikistondagi yana bir “rekordchisi” bu Nurek suv ombori. U o‘sha paytdagi dunyodagi eng baland to‘g‘on sifatida Ginnesning rekordlar kitobiga kiritilgan. Uning maydoni 98 kv. km, balandligi esa 304 metrni tashkil etadi.

Ko‘loblik 30 yoshli musiqa asboblari ustasi ham mashhur Kitobga kirishga harakat qildi. Saidnodir Haydarov dunyodagi eng katta doira yaratish uchun deyarli 100 kun ishlagan. Uning diametri 1,7 metrni tashkil qiladi. Og‘irligi esa 34 kg.

<iframe width="560" height="315" src="https://www.youtube.com/embed/r_Lwf2EwFVg" title="YouTube video player" frameborder="0" allow="accelerometer; autoplay; clipboard-write; encrypted-media; gyroscope; picture-in-picture" allowfullscreen></iframe>

Shuningdek, 6 yoshli Imomhusayn Umarov ham rekord o‘rnatdi: u yotib turish (otjimaniya) mashqini 11 ming marta bajarib, avvalgi rekordni yangiladi. 6 yoshli yigitcha ushbu mashqni to‘xtatmasdan bajarib, rekord o‘rnatish uchun 6 soat 20 daqiqa sarfladi.

<iframe width="560" height="315" src="https://www.youtube.com/embed/9fmLDZeRd1Q" title="YouTube video player" frameborder="0" allow="accelerometer; autoplay; clipboard-write; encrypted-media; gyroscope; picture-in-picture" allowfullscreen></iframe>

Turkmaniston

2015 yilda Turkmaniston prezidenti Gurbanguli Berdimuhamedovning o‘zi Rekordlar kitobga kirdi. U o‘zining qalamiga mansub “Oldinga, oldinga, faqat oldinga, sevimli vatan – Turkmaniston” qo‘shig‘ini ijro etdi. Butun tomoshabinlar tik turgan holda kuylashdi, unda 4000 dan ortiq kishi bor edi. Ginnesning rekordlar kitobi vakili Sheida Subashi-Gemijining so‘zlariga ko‘ra, bu fakt dunyo rekordi sifatida qayd etilgan.

2016 yilda Ashxoboddagi O‘g‘uzxon xalqaro aeroportining yangi binosi “rekordchilar” qatoriga kirdi; uning gilam bezaklari dunyodagi eng yirik me’moriy yechim sifatida tan olindi. Ammo keyingi yil u pasayib ketdi, keyin darhol uni ta’mirlashni boshladilar.

Keyinchalik 2018 yilda Turkmanobatda prezident ochgan yangi aeroport rekordlar qatoriga qo‘shildi. Uning yo‘lovchilar terminali yulduz shaklida qurilgan, tasvir maydoni dunyodagi eng katta – 37 ming kvadrat metrni tashkil etadi, deb xabar beradi Mir24.

Turkmaniston poytaxti, asosan, Ginnesning rekordlar kitobiga kiritilgan ko‘plab diqqatga sazovor joylar bilan tanilgan. Bular: dunyodagi eng katta yopiq tipdagi Ferris g‘ildiragi, dunyodagi eng katta favvoralar majmuasi, shuningdek dunyodagi eng baland flagshtok – 133 metr (2010 yilgacha).

O‘zbekiston

2013 yilda professor, O‘zbekiston xalq rassomi, Respublika Badiiy akademiyasining akademigi Lekim Ibragimov “Ming farishta va bitta rasm” megakanopga ishlangan rasmi bilan mashhur bo‘lgan. Uning ishi birdaniga ikkita nominatsiyada g‘olib bo‘ldi: “Bir rassom tomonidan kanopda chizilgan dunyodagi eng katta rasm” va “Bitta rasmda eng ko‘p farishtalar”. Kanopning vazni 22 tonnani, hajmi 500 kvadrat metrdan oshadi.

2017 yilda sentyabr oyida 7360 kilogramm og‘irlikdagi o‘zbek palovi Ginnesning rekordlar kitobiga kirdi. 50 dan ortiq oshpazlar uni 8 soatlik qozonda 6 soat davomida pishirdilar.

Namanganliklar yana bir “mazali” rekordni yangilashga qaror qilib, Navro‘z bayramiga 7 tonna sumanak tayyorladilar. Shu maqsadda Olmaliq kon-metallurgiya kombinatiga quyilgan ulkan doshqozon Toshkentdan maxsus olib kelindi. Sumanak 10 ming qismga bo‘linib, kambag‘al oilalar va bolalar uylari tarbiyalanuvchilariga tarqatildi.

Dunyodagi eng katta lag‘monni Marg‘ilon shahridan kelgan oshpaz Xakim G‘aniyev cho‘zgan. Buning uchun 1,5 sentnerdan ortiq go‘sht va sabzavot va 1 kilogrammdan ortiq makaron kerak bo‘ldi. Og‘irligi 500 kilogramm bo‘lgan eng katta norin, shuningdek, qo‘llarning yaratilgan edi.

60 kilogramm vazn toifasida jahon chempioniga aylangan Muhtarama Aliyeva ham 2013 yilda Ginnesning rekordlar kitobida o‘z izini qoldirdi. Bir daqiqada u ikkita 6 kglik toshni 118 marta ko‘targan.

 

 

Manba